تحریم های جدید آمریکا جنبه تبلیغاتی و روانی دارد
خزانه داری آمریکا 18 بانک ایرانی را تحریم کرد.
وزارت خزانه داری آمریکا اعلام کرد 18 بانک ایرانی را تحریم کرده تا سیستم مالی ایران با جهان قطع شود.
مایک پمپئو وزیر خارجه آمریکا هم پس از اعمال تحریمهای جدید علیه ایران اعلام کرد که فشار حداکثری علیه ایران تا نشستن تهران پای میز مذاکره ادامه خواهد یافت.
در پی این تحریم های جدید رسانه های بیگانه از جمله خبرگزاری های رویترز و فرانسه و دیگر رسانه های بیگانه فارسی زبان اقدام آمریکا در تحریم تعداد دیگری از بانک ها و موسسات مالی ایران را مورد توجه قرار داده اند و با بزرگنمایی تأثیر این تحریم سعی دارند پیامدهای آن را بر اقتصاد ایران زیان بار توصیف کنند.
خبرگزاری فرانسه روز پنجشنبه 17 مهر ماه نوشت: "این تصمیم جدید ضربه سختی بر بخش مالی ایران که پیش از این نیز آماج فشار حداکثری واشنگتن بود وارد می کند."
ادعای تأثیر تحریم های جدید بر قطع سیستم مالی ایران با جهان در حالی است که پيش از اين وزارت خزانه داری آمریکا با تحریم بانک مرکزی و چند بانک مطرح دیگر دولتی، در عمل ارتباط ایران با سیستم تبادلات مالی سوییفت قطع است.
در همین ارتباط یادآور میشود که حتی برخی از کشورها مانند کره جنوبی از بیم تحریم های ثانویه آمریکا حاضر نیستند که پول های بلوکه شده ایران در بانک های خود را آزاد نمایند.
در واقع طراحان و ارائه دهندگان جمهوری خواه این طرح نیز خود به خوبی می دانند که با این تحریم ها قرار نیست اتفاق جدیدی در مضاعف کردن فشارهای اقتصادی علیه ایران رخ دهد.
مارک روبیو یکی از طراحان تحریم ها پیش از این اعتراف کرده بود که با وجود تحریم ها ایران به پیشرفتهای قابل توجهی در زمینه های مختلف از جمله نظامی دست يافته است و معلوم نیست اگر تحریم ها نبودند چه اتفاق می افتاد.
او در ادامه اعتراف کرده بود که با توجه به اینکه ایران با پیشرفت های نظامی، بگونهای عمل کرده است که هرگونه اقدام نظامی علیه ایران هزینه بر است از غیر ممکن بودن این گزینه سخن گفته بود و موضوع قطع ارتباط مالی ایران با جهان را مطرح کرده بود.
اما همانطور که گفته شد در عمل ارتباط مالی ایران با جهان قطع است و برای اثبات این ادعا به ادعای اروپایی ها برای راه انداختن سیستم اینستکس اشاره می شود که برای ماندن ایران در برجام آن را راه اندازی کردند اما در عمل هیچ گام مثبتی برای اجرایی کردن این سیستم انجام ندادند.
این سؤال مطرح است که با وجود اینکه تحریم های جدید در عمل هیچ تاثیر دیگری بر مضاعف کردن قطع ارتباط مالی ایران با جهان ندارد چرا آمریکا چنين اقدامی را اجرا و چرا این اقدام مورد توجه رسانه ها قرار گرفته است؟
در پاسخ باید گفت کمتر از یک ماه به انتخابات ریاست جمهوری آمریکا باقی مانده است و آن هم در حالی است که ترامپ تصور کرد با خروج از برجام، تهران به سرعت تسلیم فشارها خواهد شد و سر میز مذاکره برای توافق جدیدی درباره برنامه هستهای خود خواهد نشست.
اما اکنون پایان دوره ریاست جمهوری ترامپ فرا رسیده و تهران همچنان اعلام کرده به هیچوجه درباره برجام مذاکره جدیدی نخواهد کرد.
بنابراین در آستانه انتخابات ریاست جمهوری دولت آمریکا با سخن گفتن از تحریم های جدید سعی دارند به گونه ای در داخل بر شکست خود سرپوش بگذارند و وانمود کنند که هنوز ابزارهای فشار در اختیار دارند.
از طرف دیگر اعلام تحریم های جدید با هدف ایجاد فضای التهاب در داخل ایران و دامن زدن به جو کاهش ارزش پول ملی است تا بر اثر ایجاد جو روانی و تبلیغاتی این هدف محقق شده و از این طريق فضای اعتراضی در داخل را برانگیزند.
اما با این حال به نظر میرسد همانگونه که استفاده بیش از حد آمریکا از ادبیات تهدید نظامی سبب شده تا ایران در مسیر تقویت قدرت نظامی خود گام بردارد و هر گونه اقدام احتمالی نظامی از سوی آمریکا علیه خود را هزینه بر و غیر ممکن سازد، استفاده بیش از حد دولت ترامپ از تحریم ها سبب شده تا تهران با روی آوردن به شرق و توافق های اقتصادی بلند مدت با چین و روسیه در عمل استفاده از تحریم ها را برای دولت آمریکا هزینه بر کند.
این هزینه بر بودن در حال رخ دادن است بطوریکه اکنون جایگاه دلار در جهان تضعیف شده و بسیاری از کشورها برای همکاری های اقتصادی خود به سوی ارزهای ملی روی آورده اند و سامانه های مالی جدید ایجاد کرده اند.
شاید سفر آقای ظریف به چین پس از اعلام تحریم های جدید علیه ایران هم در این ارتباط ارزیابی شود.
از سویی این تحریم های جدید علاوه بر اینکه تأثیر مضاعفی بر افزون کردن فشار حداکثری آمریکا علیه ایران ندارد بلکه از یکسو سبب شده تا ایران در مسیر هزینه بر کردن تحریم ها برای آمریکا، به اقتصاد مقاومتی با تاکید بر اتکا به تولید داخلی روی آورد و از سوی دیگر آمریکا در صحنه جهانی با انزوا روبرو شود.
شکست آمریکا در شورای امنیت برای تمديد تحریم تسلیحاتی ایران و همچنین شکست دوباره برای بکارگیری مکانيسم ماشه علیه ایران در شورای امنیت مثال های روشنی از در انزوا قرار گرفتن دولت آمریکا و شکست سیاست های تحریمی این کشور علیه ایران و دیگر کشورها ست.
مثال دیگر اینکه دولت آلمان اعلام کرد که از تحریم های جدید آمریکا علیه بانک های ایران پیروی نخواهد کرد.
اکنون محافل غربی نیز تاکید دارند که این تحریم ها سبب شده تا ایران به سمت شرق روی آورد و در قالب همکاری های دو یا چند جانبه به پویایی اقتصاد خود بیافزاید.
تعامل نفتی ایران با ونزوئلا آن هم بی توجه به تهدیدات آمریکا نمونه دیگری از این همکاری های دو جانبه است.
بر این اساس به نظر میرسد همانگونه که استراتژی هزینه بر کردن اقدام نظامی ایران با تقویت توان نظامی ایران از درجه اعتبار ساقط شده تهران باید همین استراتژی را برای هزینه بر کردن تحریم های آمریکا برای دولت این کشور دنبال نماید.
----------------------------------------------------
رضا محمد مراد