معرفی کتاب منطق الطیر اثر عطار نیشابوری

به گزارش خبرگزاری صداوسیما مرکز چهارمحال و بختیاری، کتاب منطق الطیر از آثار عطار نیشابوری است. این اثر حاصل کار بیشتر از ۳۰ سال تأمل و تدریس و دقت محمدرضا شفیعی کدکنی در آثار عطار نیشابوری و تصوف خراسان است.

فریدالدین محمد عطار نیشابوری و منظومهٔ فرهنگی پیرامون او، از زندگی تاریخی تا افسانه‌ها و از آثار مسلم او تا مجموعهٔ وسیعی از مجعولات و منحولات دوره‌های بعد که منسوب به او است، بی‌شباهت به یک مذهب یا آئین نیست. در شرح احوال عطار نیشابوری سخن‌ها گفته شده است، اما آنچه بی‌گمان بر همه مسلم است این است که منطق‌الطیر همچون نگینی بر انگشتری شعر و ادب پارسی است که حکایتی از سرگشتی انسانی را دارد که در طلب معشوق تمامی وادی‌های عرفان را طی می‌کند تا به مقام نیستی برسد و در نهایت همه عاشق و معشوق شود.

منطق الطیر یا «مقامات‌الطیور» منظومه‌ای است از عطار نیشابوری که به زبان پارسی و در قالب مثنوی در بحر رمل مسدس مقصور (محذوف) سروده شده است. کار سرودن این مثنوی در قرن ششم هجری قمری (۱۱۷۷ میلادی) پایان یافت. ابیات این مثنوی را معمولاً بین ۴۳۰۰ تا ۴۷۰۰ بیت دانسته‌اند. منطق‌الطیر از مثنوی‌های تمثیلی عرفان اسلامی به‌شمار می‌آید. مراحل و منازل در راه پوییدن و جُستن عرفان یعنی شناختن راز‌های هستی در منطق‌الطیر عطار، هفت منزل است. او این هفت منزل را هفت وادی یا هفت شهرِ عشق می‌نامد. هفت وادی به‌ترتیب عبارت است از طلب، عشق، معرفت، استغنا، توحید، حیرت و فقر که سرانجام به فنا می‌انجامد. در داستان منطق‌الطیر، گروهی از مرغان برای جستن و یافتن پادشاهشان سیمرغ، سفری را آغاز می‌کنند. در هر مرحله، گروهی از مرغان از راه بازمی‌مانند و به بهانه‌هایی پا پس می‌کشند؛ تا اینکه پس از عبور از هفت مرحله، از گروه انبوهی از پرندگان تنها «سی مرغ» باقی می‌مانند و با نگریستن در آینهٔ حق درمی‌یابند که سیمرغ در وجود خود آنها است. در نهایت با این خودشناسی، مرغان جذب جذبهٔ خداوند می‌شوند و حقیقت را در وجود خویش می‌یابند. «پیتر بروک» از نامدارترین کارگردانان تئاتر جهان در جشن هنر شیراز، نمایشی بر اساس منطق‌الطیر عطار اجرا کرده است.