به گزارش
خبرگزاری صدا و سیما، شهر «مهران» اولین شهری بود که در مهر سال ۱۳۵۹ با آغاز جنگ تحمیلی، توسط ارتش متجاوز بعثی اشغال شد؛ اما در ۱۸ تیر سال ۱۳۶۱ رزمندگان اسلام در جریان عملیات پیروزمندانه «بیت المقدس»، این شهر را از لوث اشغالگران بعثی آزاد کرده و به آغوش گرم میهن بازگرداندند.
با وجود آزادسازی شهر «مهران»؛ اما ارتش بعث عراق بر روی ارتفاعات مرزی مهران حضور داشت و این موضوع باعث شده بود تا او علاوه بر تسلط بر این شهر، با نیروی کمتری از منطقه «بدره» علیه رزمندگان ایرانی پدافند کند؛ بر این اساس، عقب راندن دشمن از روی ارتفاعات، موجب تحمیل شدن پدافند در دشت و زمینگیر شدن نیروهای بیشتری از او میشد؛ بنابراین این شرایط، زمینهای را ایجاد کرد تا طرح تأمین شهر مرزی مهران بهعنوان دومین عملیات محدود در شرایط جدید در دستور کار قرار فرماندهی جنگ جمهوری اسلامی ایران بگیرد که این عملیات «والفجر ۳» نام گرفت.
هدف از انجام عملیات «والفجر ۳»، آزادسازی شهر مهران از زیر دید و تیر دشمن، ایجاد سهولت در برقراری ارتباط شهرهای دهلران به مهران و نیز ایلام به مهران و تحمیل خطوط پدافند به دشمن و کشاندن او از ارتفاعات به دشت بود که بر این اساس، این عملیات در سه محور زالوآب و نمهکلانبو ـ دشت مهران ـ قلاویزان طراحی شد.
لشکر ۴۱ ثارالله (ع)، سه تیپ مستقل سپاه، یک تیپ زرهی و دو تیپ مستقل ارتش با فرماندهی قرارگاه «نجف اشرف»، در ساعت ۱۱ شب هفتم مرداد سال ۱۳۶۲، با رمز مقدس «یاالله» عملیات را آغاز کردند که در محور شمالی، رزمندگان ارتفاعات نمهکلانبو به غیر از ارتفاع ۲۷۰ معروف به «کله قندی» را تصرف کرده و همچنین ارتفاعات زالوآب به همراه ارتفاع ۲۷۰ را به محاصره درآوردند؛ اما دشمن بعثی ۱۱ شبانهروز در این محاصره مقاومت کرد و تصرف اهداف موجود در این محور ناتمام ماند؛ ولی چند روز بعد، یعنی سحرگاه ۱۸ مرداد، یک گردان به فرماندهی سردار شهید «محمد ابراهیم همت» وارد عمل شده و مقاومت نیروهای عراقی مستقر در این ارتفاع را نیز در هم شکستند.
در محور میانی (دشت مهران) نیز رزمندگان اسلام ضمن پشت سر گذاردن جاده مهران - ایلام، از پاسگاه دوراجی تا فرخآباد را تأمین کردند؛ اما در محور جنوبی، با وجود اینکه موفقیتهای اولیه شکل گرفت؛ ولی تصرف اهداف مورد نظر کامل نشد؛ چراکه فرصت لازم برای احداث خاکریز از یال قلاویزان به سمت فیروزآباد و از آنجا به فرخآباد به دست نیامد؛ با این وجود در مرحله بعد، یعنی مرحله دوم عملیات، این اهداف تحقق یافت.
سرانجام عملیات والفجر ۳ موجب شد تا دو جاده ایلام ـ مهران ـ دهلران، ارتفاعات زالوآب و نمهکلانبو و نیز دشت مهران آزاد شود. همچنین ارتباط میان جبهههای میانی و جنوبی از طریق این دو جاده برقرار شد.
کشته و زخمی شدن بیش از ۱۰ هزار نفر از نیروهای دشمن و به اسارت درآمدن ۵۰۹ تن از آنها، ساقط شدن شش بالگرد دشمن، انهدام بیش از ۲۰۰ تانک و نفربر و بیش از ۱۰۰ خودرو حامل نفرات و یا مهمات و بیش از ۲۰ انبار مهمات دشمن از دیگر دستاوردهای این عملیات بود.