رونمایی از بخش اقتصادی طرح موسوم به معامله قرن؛ مگر بخش سیاسی هم در کار است؟!
پذیرش ابعاد اقتصادی طرح معامله قرن به منزله تایید ابعاد سیاسی آن نیز خواهد بود و نشست منامه در تلاش است چنین مجوزی را از شرکت کنندگان بگیرد .
بعد از چند بار تعویق سرانجام بخش اقتصادی طرح موسوم به معامله قرن از سوی جراد کوشنر داماد ترامپ و معمار این طرح اعلام شد. در این طرح قرار است در جریان نشست کارگاه آموزشی بحرین که روزهای سه شنبه و چهارشنبه این هفته در منامه برای آموزش طرح موسوم به معامله قرن برگزار شود، حدود 50 ميليارد دلار برای اجرای این طرح جمع آوری شود. این بدین مفهوم است که امریکا در تلاش است حتی هزینه اجرای این طرح را نیز از شرکت کنندگان در این نشست و در راس آن عربستان تامین کند.
در واقع می توان گفت میزبان اصلی این نشست عربستان است اما با توجه به مخالفت های گسترده ای که در محافل فلسطینی و منطقه ای درباره عواقب طرح معامله قرن وجود دراد عربستان منامه را بجای ریاض برگزیده و از این طریق کوشیده است بار منفی آن را متوجه این کشور بکند.
آنچه که از آن به معامله قرن یاد می شود در اصل خواسته ها و مطالبات جناح راستگرای صهیونیستی به رهبری نتانیاهو را پشتیبانی می کند. این جناح هیچ وقت معتقد به تشکیل دولت فلسطینی ولو در بخش های محدودی از این سرزمین نبود و حداکثر به تشکیل دولت جایگزین در خارج از فلسطین بود و همین خواسته در این طرح گنجانده شده است و در آن حتی طرح تشکیل دو دولت که بیش از دو دهه روی آن سرمایه گذاری شده بود برای همیشه به حاشیه رانده می شود و حداکثر به تشکیل دولت محدود در غزه به انضمام بخش هایي از خاک سینای مصر بسنده می شود.
همچنین در این طرح حق بازگشت آوارگان فلسطینی برای همیشه منتفی می شود اما امکان دارد با توجه به تعقیب طرح تشکیل دولت خالص یهودی از سوی رژیم صهیونیستی و همچنین الحاق شهرک های یهودی نشین واقع در کرانه باختری به فلسطین اشغالی زمینه برای شکل گیری موج جدید آوارگان فلسطینی از اراضی اشغالی سال 1948 و 1967 به سمت اردن و دیگر کشورهای عربی فراهم شود.
با توجه به این موارد می توان گفت که برخلاف آنچه که ادعا می شود که بخش سیاسی طرح موسوم به معامله قرن بعدا اعلام خواهد شد ، اما درست برعکس در عمل مشاهده می شود که بخش های عمده ای از ابعاد سیاسی این طرح به مرحله اجرا گذاشته شده است و اکنون با اجرای ابعاد اقتصادی آن سعی می شود بر ابعاد سیاسی اجرا شده رسمیت داده شود و از این دید پذیرش ابعاد اقتصادی طرح معامله قرن به منزله تایید ابعاد سیاسی آن نیز خواهد بود و نشست منامه در تلاش است چنین مجوزی را از شرکت کنندگان بگیرد .
در مجموع بررسی ابعاد مختلف معامله قرن این واقعیت را آشکار می کند که راستگرایان حاکم بر دولت ترامپ تنها به خالی کردن جیب تازه به دوران رسیده های سعودی و اماراتی بسنده نمی کنند بلکه آنها را به عامل و ابزاری برای تغییر نقشه خاورمیانه تبدیل کرده اند که در آن حذف فلسطین از نقشه سنتی خاورمیانه مدنظر است و البته قصد و نیت مشابهی هم برای یمن مد نظر بود که انصار الله تاکنون از تحقق ان ممانعت کرده و آن را به کابوسی برای بن سلمان و بن زاید تبدیل کرده است . امکان دارد این تجربه والگو از سوی فلسطینی ها نیز بکار گرفته شود .
-----------------------------------------
احمد کاظم زاده